Đặc sản của Kon Tum là một loại bánh truyền thống được làm từ chuối chín, được ép thành từng lát mỏng và sau đó sấy khô.
Nguồn gốc xuất xứ Bánh Chuối Ép
Cùng với sâm Ngọc Linh, hồng đẳng sâm, măng khô, rượu sim… Bánh chuối ép dẻo cũng là một trong những đặc sản của Kon Tum. Sản phẩm được làm từ chuối sứ (chuối mốc) ép mỏng.. Rồi đem sấy dẻo mang hương vị thơm ngon đặc biệt.
Vùng đất Kon Tum có điều kiện khí hậu phù hợp nên đâu cũng nhìn thấy cây chuối sứ. Thậm chí, chuối sứ được người dân trồng quanh các rẫy mì, cao su. ở các bờ lô,.. Có khi chuối được trồng bạt ngàn trên các triền đồi. Cũng vì nguồn gốc nguyên liệu dồi dào và chất lượng. Nên người dân Kon Tum đã nghĩ cách chế biến chuối ép dẻo, sấy thủ công để ăn dần hoặc biếu tặng cho những người thân. Lâu dần, chuối sấy ép dẻo được mọi người yêu thích. Nên nhiều người mới làm để bán ra thị trường. Chuối sấy ép dẻo Vinh Sơn là một trong những thương hiệu hiện đang có mặt trên thị trường. Được nhiều người tiêu dùng quan tâm.
Một số chia sẻ về sản phẩm
Dù chưa thống kê Kon Tum có bao nhiêu héc ta đất trồng chuối. Nhưng đến với vùng đất cực bắc Tây Nguyên này. Đâu đâu cũng có thể nhìn thấy cây chuối sứ. Đi về các huyện, chuối sứ còn được người nông dân trồng quanh các rẫy mì, cao su, ở các bờ lô… có khi chuối sứ được trồng bạt ngàn trên các triền đồi.
Dịp Tết Nguyên đán, chuối sứ Kon Tum cung cấp ra thị trường khắp các tỉnh thành miền Nam, miền Trung. So với các nơi khác, chuối sứ trồng ở Kon Tum luôn được thị trường ưa chuộng bởi quả to, tròn, vị ngọt thanh – dù là chuối trồng ở vườn nhà hay ở rẫy.
“Cũng từ chỗ nguồn nguyên liệu dồi dào, người dân ở Kon Tum đã nghĩ ra cách chế biến chuối sấy thủ công để làm quà biếu, tặng người thân. Dần dà, món ăn được yêu thích nên nhiều người mới làm ra để bán trên thị trường” – cô Trinh có thâm niên 25 năm làm nghề chế biến đặc sản chuối sấy trên đường Phan Chu Trinh (thành phố Kon Tum) cho biết.
Ngày chuối ép ra đời
Cô Trinh bắt đầu làm nghề chế biến chuối sấy từ sau ngày thành lập lại tỉnh Kon Tum. Theo người phụ nữ này, cách đây 25 năm, ở Kon Tum chỉ có vài người làm nghề. Ngày đó, công nghệ sấy, nướng chưa có máy móc hiện đại như bây giờ nên chuối sứ chín đem bóc vỏ ép thành bánh xong rồi phơi độ 4-5 nắng rồi mới đem vào nướng trên bếp than; có khi gặp trời mưa, phải hong lửa cả tuần những bánh chuối ép mới khô được. Nghề này tuy không cực nhọc nhưng đòi hỏi nhiều thời gian. Giá thành sản phẩm chuối sấy khá “bình dân” lại thuộc hàng “cây nhà lá vườn” nên làm ra đến đâu bán hết đến đó.
Cô Trinh giới thiệu, muốn chế biến thành phẩm chuối sấy phải qua nhiều công đoạn. Đầu tiên là việc chọn chuối, rồi đến ép chuối, phơi chuối, nướng chuối… Nghe kể đơn giản là vậy, nhưng để tạo ra thành phẩm như ý, cô Trinh cũng mất mấy năm trời đúc rút kinh nghiệm mới có thể làm ra những mẻ chuối sấy được người tiêu dùng khen ngợi như bây giờ.
Khó nhất để chế biến đặc sản chuối sấy là cách chọn nguyên liệu chuối. Để có những bánh chuối sấy ngọt, dẻo, thơm ngon phải chọn những quả chuối chín bùi. Bởi nếu chọn quả chuối vừa chín tới mà còn gân xanh sẽ có vị chát; nếu chọn quả chuối chín ép sẽ không thơm, ngọt…
Vì vậy, từng buồng chuối mua về đều được cô Trinh chọn lựa, phân loại cẩn thận. Mỗi đợt ép chuối, cô chịu khó lựa từng quả chuối chín đều để đảm bảo chất lượng cho thành phẩm.
Đặc sản hút khách của sản bánh chuối ép
Cô Vũ Thị Xuyên – Chủ cơ sở sản xuất chuối sấy Tây Nguyên ở đường Nguyễn Văn Linh (thành phố Kon Tum) chia sẻ: Chuối sấy là đặc sản của Kon Tum nên sản phẩm bây giờ nổi tiếng khắp cả nước. Ngoài việc cung cấp sản phẩm ra chợ và các cửa hàng tạp hóa tại địa bàn thành phố Kon Tum, nhiều khách hàng ở tận Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội còn đặt hàng qua điện thoại.
Vậy nên, dù hiện nay có nhiều cơ sở sản xuất chuối sấy quy mô nhỏ (hộ gia đình) xuất hiện nhưng các cơ sở cũng không rơi vào tình trạng cạnh tranh khốc liệt mà sản phẩm làm ra đến đâu đều bán hết đến đó – cô Xuyên nói.
Mùa vụ này
Mùa này, đến các cơ sở sản xuất chuối sấy ở Kon Tum. Hầu hết cơ sở nào cũng tập trung thu mua chuối nhiều gấp đôi, ba lần so với những tháng trước đó.
Theo cô Xuyên, mặt hàng chuối sấy bán chạy nhất là vào thời điểm hè và dịp trước. Sản phẩm “hút khách” vào những thời điểm này là do quà cho sinh viên chuẩn bị nhập học. Cả nhu cầu mua quà biếu Tết cho người thân, bạn bè phương xa…
Tuy nhiên, lúc bán sản phẩm chạy nhất cũng là lúc thu mua nguyên liệu đầu vào khó nhất. Vì mùa hè thường khô hạn nên cây chuối dễ bị chết. Còn mùa Tết thì thường nhà vườn bán chuối cúng nên giá thành rất cao.
Vì vậy, để có sản phẩm chuối sấy bán ra thị trường ở thời điểm “hút hàng” nhất. Thông thường các cơ sở tập trung sản xuất chuối sấy trước đó cả vài tháng.